Η γεωργία έχει μείζονα οικονομική σημασία για ολόκληρη την Ευρώπη και αποτελεί μία σημαντική πηγή εργασίας, κυρίως σε περιοχές στις οποίες μέχρι σήμερα αποτελεί τη βασική απασχόληση. Η διατήρηση του ευρωπαϊκού γεωργικού δυναμικού υπό την απειλή της κλιματικής αλλαγής αποτελεί πρόκληση για τη διατήρηση των οικονομικο-κοινωνικών δομών των κοινωνιών.
Η πρόκληση για την υλοποίηση σχεδίου για την μετρίαση της κλιματικής αλλαγής στον αγροτικό τομέα είναι ,αφενός να εξασφαλιστεί η μείωση της εκπομπής αερίων θερμοκηπίου και η διατήρηση/αύξηση του αποθέματος οργανικού άνθρακα στο έδαφος (SOC, Soil Organic Carbon) και αφετέρου να διασφαλίζει μία βιώσιμη ανάπτυξη που θα ενισχύσει την ευημερία επιδιώκοντας τόσο την οικονομική ανάπτυξη όσο και την πρόληψη της περιβαλλοντικής υποβάθμισης. Αυτό είναι κρίσιμο, κυρίως για την περιοχή της Μεσογείου, η οποία αποτελεί μια από τις πιο ευάλωτες περιοχές της Ευρώπης, και βρίσκεται ήδη υπό το καθεστώς πολλαπλών πιέσεων για συμμόρφωση σε τομείς που αφορούν την ερημοποίηση, τη λειψυδρία και την επίμονη αστικοποίηση.
Το έργο ClimaMED, θα προβεί σε εφαρμογή τεχνολογιών και εργαλείων για τη μέτρηση και καταγραφή της εκπομπής αέριων θερμοκηπίου και του αποθέματος οργανικού άνθρακα στο έδαφος σε γεωργικές περιοχές, με ισχυρή δυνατότητα εφαρμογής σε πολλούς άλλους τομείς (π.χ. δάση, τουρισμός, κτηνοτροφία).
Συγκεκριμένα, το LIFE ClimaMED στοχεύει στην ανάπτυξη και την παροχή καινοτόμων, αξιόπιστων, γρήγορων και οικονομικά αποδοτικών τεχνολογιών επιπέδου Tier 3, για την επιτόπου μέτρηση εκπομπών CO2. CH4, και Ν2Ο και των μεταβολών των αποθεμάτων οργανικού άνθρακα SOC του εδάφους, σε πραγματικό χρόνο σε επίπεδο αγρού, με σκοπό να βοηθήσει τους επιστήμονες, τις δημόσιες αρχές και τους φορείς χάραξης πολιτικής στην συλλογή, ποσοτικοποίηση, αξιολόγηση, χαρτογράφηση και χωρική αναφορά για τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και τις μεταβολές των αποθεμάτων SOC από τον αγροτικό τομέα της Μεσογείου.
Αυτό θα επιτευχθεί μέσω:
- ανάπτυξης και επίδειξης μεθοδολογίας για τη μέτρηση της εκπομπής αερίων θερμοκηπίου, σε πραγματικό χρόνο χρησιμοποιώντας μια καινοτόμο συσκευή το LIDAR,
- ανάπτυξης και επίδειξης μεθοδολογίας για τον προσδιορισμό των μεταβολών των αποθεμάτων SOC που συνδυάζει τη χρήση πολυφασματικών καμερών και αναλύσεων εδάφους / καλλιεργειών,
- δημιουργία μιας ηλεκτρονικής GIS-based πλατφόρμας (GIS-based web platform),(π.χ. ένα κέντρο παρακολούθησης και διαχείρισης–CMM) για τη συλλογή, επεξεργασία και χωρική χαρτογράφηση εκπομπών GHGs και των δεδομένων SOC από καλλιεργούμενα αγροτεμάχια σε εθνικό επίπεδο, βελτιώνοντας έτσι τη χρήση χωρικά σαφών δεδομένων για τον προσδιορισμό της χρήσης γης και της αλλαγής χρήσης γης καθώς και τη δημιουργία ενός δικτύου συστημάτων παρακολούθησης σε ολόκληρη τη Μεσόγειο και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα αποτελέσματα του έργου ClimaMED μπορεί να αξιοποιηθούν είτε από μεμονωμένους αγρότες είτε από ομάδες αγροτών. Δεδομένου ότι το αποτύπωμα των αερίων του θερμοκηπίου GHGs καθώς και το επίπεδο διατήρησης των αποθεμάτων SOC μπορούν να μετρηθούν με τις καινοτόμες μεθοδολογίες και να αξιολογηθούν μέσω του CMM, θα είναι δυνατή η πιστοποίηση / σήμανση των προϊόντων που παράγονται εφαρμόζοντας πρακτικές χαμηλού αποτυπώματος αερίων θερμοκηπίου και υψηλού βαθμού συγκέντρωσης άνθρακα στα εδάφη. Αυτό θα εφαρμοσθεί σε 15 πιλοτικούς αγρούς σε όλη την Ελλάδα, από το βορρά μέχρι το νότο και για προϊόντα υψηλής κοινωνικο-οικονομικής σημασίας για την περιοχή της Μεσογείου, π.χ. ελαιόδεντρα, αμπέλια, δημητριακά, λαχανικά και φιστίκια.
Η χαμηλή επισήμανση του κλιματικού αποτυπώματος, αυξάνει την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων , πετυχαίνει την αύξηση των τιμών, μπορεί να συμβάλλει στη δημιουργία επιχειρήσεων οι οποίες θα εκμεταλλεύονται προϊόντα καινοτόμου προστατευόμενης προέλευσης, θα δημιουργήσει νέες ιδέες για την επέκταση δραστηριοτήτων από μεμονωμένους παραγωγούς ή μέσω των συνεταιρισμών τους, αυξάνοντας τις πιθανότητες χρηματοδότησης από εθνικά ή ευρωπαϊκά όργανα για πρωτότυπα προϊόντα ή για καινοτόμες επιχειρήσεις.
Επομένως, το ClimaMED έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει τόσο την τοπική όσο και την εθνική οικονομία, με σημαντικά οφέλη όπως, τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, την οικονομική ανάπτυξη και τη κοινωνική ευημερία.
Οι αρχές θα αποτελούν τους αποδέκτες των πληροφοριών οι οποίες συγκεντρώνονται από τις συσκευές και το CMM. Επομένως, θα είναι σε θέση να καθορίσουν ποιοί αγρότες είναι σε αυξανόμενο κλιματικό αποτύπωμα και να τους συμβουλεύσουν για τους τρόπους που μπορεί να χρησιμοποιήσουν για να το μειώσουν. Θα μπορούσαν να τεθούν σε εφαρμογή σχέδια επιδότησης για την αγορά συσκευών οι οποίες θα χορηγούνται στους γεωργούς για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων μείωσης του αποτυπώματος.
Αυτό που κάνει το ClimaMED μοναδικό είναι ότι οι συσκευές και τα ηλεκτρονικά εργαλεία του, μπορούν να προσαρμοστούν εύκολα και σε άλλους τομείς σε όλη την Ευρώπη ακόμα και σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως ο τουρισμός, η κτηνοτροφία, τα δάση, τα στρατόπεδα, τα αεροδρόμια και πολλά άλλα. Συνεπώς, σημαντικά οικονομικά οφέλη αναμένονται και σε αυτούς τους τομείς που με τη σειρά τους θα αποφέρουν και κοινωνικά οφέλη.
Στην Ελλάδα, το ClimaMED θα εφαρμοσθεί στη Κρήτη, στη Πελοπόννησο, στη Κεντρική Ελλάδα, στα Ιόνια Νησιά και στη Μακεδονία. Στην Ιταλία στην περιοχή της Σαβόνα, στην Ισπανία στο Έλτσε και στη Κύπρο στο Δήμο Σωτήρας.
Το πρόγραμμα υποστηρίζεται από την περιφέρεια Κρήτης, την περιφέρεια Κεντρικής Ελλάδας, την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, την Περιφέρεια της Savona και το δήμο Σωτήρα όπως επίσης από πολλούς αγροτικούς συνεταιρισμούς, αγροτικούς συλλόγους και παραγωγούς από τις τέσσερις συμμετέχουσες χώρες.
